Ons lichaam en onze hersenen
reparerend zichzelf voortdurend.
Dat noemen we
'het zelfhelend vermogen van de mens'.
Brainspotting helpt daarbij.
Brainspotting is een krachtig therapeutische methode die werkt op neurofysiologisch niveau (brein en zenuwen). Daarmee wordt de oorzaak van een probleem aangepakt: niet de brandjes blussen, wèl de oorsprong van het vuur wegnemen.
Brainspotting is een relatief nieuwe, revolutionaire therapie die, bij toeval, in 2003 werd ontdekt door PhD Dr. David Grand. Dat gebeurde terwijl hij bezig was met het toepassen van het bekende EMDR bij een professionele ijsschaatsster. Deze dame had traumatiserende ervaringen gehad in haar leven en dat had invloed op haar prestatie als sportster: ze kreeg een bepaalde schaatstechniek maar niet onder de knie.
Grand zag bij haar tijdens de sessie veel reacties wanneer haar ogen op een bepaalde plek in haar gezichtsveld gericht waren. Als haar blik van die plek weg ging, werden de reacties minder.
Vervolgens liet hij de sportster langere tijd op die ene, activerende plek focussen. En ineens kwam er een fors verwerkingsproces op gang. De volgende ochtend bleek dat ze die driedubbele pirouette, de tot dan toe voor haar ‘onmogelijke techniek’, zonder enig probleem kon uitvoeren.
Grand en collega’s hebben daarna deze methodiek uitgebreid onderzocht, uitgetest en verder ontwikkeld tot wat we nu als Brainspotting kennen.
Hij stelde daarbij vast dat deze manier van werken ook effectief was bij tal van andere problemen.
Brainspotting-methode is nog steeds volop in ontwikkeling en er lopen verschillende onderzoeken naar de precieze werking ervan in de hersenen en het lichaam.
Een punt in iemands gezichtsveld, dat bij die persoon veel non-verbale reacties losmaakt op neurofysiologisch gebied, noemde Grand een Brainspot.
Kijk maar eens goed naar iemand die vertelt over een heftige gebeurtenis. Die persoon zal tijdens het verhaal heel vaak naar een bepaald punt kijken. Door dat te doen, stimuleert deze persoon, onbewust, bepaalde gebieden in de hersenen die relevant zijn voor de verwerking van het voorval.
En je hebt vast bij jezelf al gemerkt dat je na een situatie die indruk op jou maakte, alsmaar zit te staren naar een punt in de ruimte, terwijl daar niks bijzonders te zien is. Ook dat is een actie van ons lichaam en brein, om beladen ervaringen te verwerken via die oogpositie (Brainspot) zonder dat we ons er bewust van zijn.
Een trauma is een herinnering aan een gebeurtenis die zo schokkend was, dat die als een blokkade werd opgeslagen in ons brein en zenuwstelsel. Dat maakt ons nadien kwetsbaarder en gevoeliger voor situaties die lijken op wat er ons toen overkomen is . Uiteindelijk kan dit leiden tot problemen in het omgaan met jezelf en met anderen.
Brainspotting is een behandeling die het mogelijk maakt om die schokkende ervaringen op zo’n manier te verwerken, dat de symptomen verminderen of zelfs verdwijnen.
Brainspotting werkt rechtstreeks in op de diepere hersenstructuren en het lichaam. Het is dus niet nodig om de hele tijd over je problemen te spreken, eraan terug te denken of de situatie en je ervaringen van destijds te analyseren.
In de hersenen en zenuwstelsel komt automatisch een soort van helingsproces op gang. Daardoor kunnen we het met ons bewustzijn en onze ratio (verstand) niet ‘begrijpen’.
Het enige wat je als cliënt hoeft te doen, is waarnemen en volgen wat er op lichamelijk, zintuiglijk en geestelijk gebied voorbijkomt.
Als de therapeut samen met jou de juiste Brainspot heeft gevonden, en jou daar een tijdje laat blijven, kunnen er allerlei lichamelijke reflexreacties komen: knipperen met de ogen, wiebelen op je stoel, groter of kleiner worden van de pupillen, verandering van lichaamstemperatuur, allerlei onbewuste gezichtsuitdrukkingen, tranen, rillingen, geeuwen, hand- en voetbewegingen. Ook in je lichaam kan je ergens prikkelende, tintelende, drukkende, hete of koude gewaarwordingen krijgen.
Dat zijn allemaal tekenen dat er een helpende Brainspot geactiveerd werd.
Tijdens dit proces, komt er in de hersenen en in het zenuwstelsel een proces op gang dat verwerkt en heelt.
Simpel gezegd: er volgt een soort van reset waarbij het zelfhelend vermogen van het lichaam gestimuleerd en geactiveerd wordt. Daardoor kan trauma op diepgaand niveau verwerkt worden en genezen.
Net als bij iedere andere therapeutische behandeling is het belangrijk dat jij je als cliënt op je gemak voelt bij de therapeut. De aanwezigheid van een volwassen persoon die je veiligheid biedt, vertrouwen geeft, luistert zonder oordeel, jou begrijpt, aanvoelt, en accepteert, werkt op zich al helpend.
Vaak merk je al binnen de eerste sessie dat de spanning of de sterkte van de gewaarwording afneemt of zelfs helemaal verdwijnt.
Dit is het meest gebruikte gereedschap. Het is een (uittrekbare) aanwijsstok die jou helpt om makkelijker je blik te richten.
Om het verwerkingsproces te stimuleren, krijg je een koptelefoon op met zachte muziek die speciaal door David Grand ontworpen is.
Je hoort natuurgeluiden of rustig gemixte klassieke en jazzmuziek die zachtjes heen en weer lijkt te schommelen tussen je linker- en rechteroor.
(Dit lijkt op de bilaterale stimulus die bij EMDR-therapie wordt gebruikt, alleen zijn deze geluiden natuurlijker en is de geluidsafwisseling harmonieuzer.)
Enerzijds werkt BioLaterale muziek kalmerend, anderzijds activeert het de middenhersenen voor diepere verwerking.
Hoe het precies werkt, is nog niet helemaal bekend maar in de praktijk blijken half geblindeerde brillen ook te helpen.
Er wordt een oog afgedekt waardoor het andere extra wordt aangesproken. Dat helpt om beter te kunnen focussen. Bovendien verloopt het verwerkingsproces rustiger.
Brainspotting kan zowel met een oog als ook met twee ogen worden toegepast. Bovendien zijn er verschillende technieken om diverse oogposities te lokaliseren en te activeren.
In plaats van de pointer, is het ook mogelijk om de ogen te richten op een knuffel, speeltje, foto of ander voorwerp. Vooral voor kinderen werkt dat fijner.
Er zijn bepaalde klachten waarbij ik niet de juiste therapeut zou zijn.
Is dat het geval, dan zal ik dat altijd eerlijk tegen jou zeggen en je helpen bij het zoeken naar een andere, geschikte behandelaar.
Een hele tijd geleden had ik een vervelend, knijpend gevoel ter hoogte van mijn middenrif. Alsof een hand vanbinnen iets samenkneep. Ik noem die gewaarwording nu voor het gemak De Greep.
De Greep deed me geen pijn maar hij voelde erg onprettig.
Ik kende De Greep wel. Die kwam meestal opzetten wanneer ik ergens heel gespannen of gestrest over was.
Maar nu zat hij er, terwijl er helemaal niks aan de hand was. Hij liet zich zelfs voelen op leuke momenten en wanneer ik aan een prettige gebeurtenis dacht.
Erg vervelend dus. En wat ik ook probeerde, er was niks dat hielp.
Met een collega ging ik aan het Brainspotten.
Dag 1.
Bij binnenkomst kreeg ik een koptelefoon op met heel zachte, deinende muziek.
Eerst vroeg ze mij om te omschrijven wat ik gewaarwerd. Dan mocht ik een cijfer te geven van 0 tot 10, om aan te geven hoe sterk De Greep aanwezig was. Ik gaf hem een 8.
Dan nam de therapeute haar pointer en ging samen met mij de oogpositie bepalen waar de sterkte steeg naar een 9. Daar bleven we een tijdje.
Omdat er verder weinig gebeurde, kreeg ik een bril op waarbij het rechterglas afgedekt was.
En ineens kwam De Greep in actie. Als de beweging van een kurkentrekker, begon hij rond te draaien. Hij werd groter in omvang en tegelijkertijd ook zachter. Dan verplaatste hij zich door mijn lijf: naar mijn linkerzijde, naar mijn rechter schouder en zo naar nog enkele andere plaatsen. Aan het einde van de sessie zat De Greep terug op zijn oorspronkelijke plek.
M’n collega vroeg om er nu weer een cijfer aan te geven. Ik gaf een 6.
Met de kwelgeest nog steeds in mijn buik ging ik ’s avonds naar bed.
De volgende ochtend had hij wat grip losgelaten: zijn kracht was nog slechts een 4.
Dag 2
De therapeute paste deze keer een andere techniek toe, zonder bril.
Ook nu verplaatste De Greep zich van hut naar her in mijn lichaam.
We sloten de sessie af met een 2.
De volgende ochtend stond ik op en … De Greep was weg! Ik had nergens nog last van en kon wel dansen van blijdschap 💃🏼
En nu vraag je jezelf waarschijnlijk af hoe het daarna is gegaan?
Goed nieuws: het is nog steeds een 0 😃
Dit was een cliënt met een drukke baan, een groot gezin, relatieproblemen en een partner met een ernstige depressie. Het lukte niet meer om rust te vinden en om tot actie of beslissingen te komen. Er moèst van alles gebeuren maar er lukte niets.
Al bij de eerste sessie kwam er rust in het lichaam. Na de tweede sessie kreeg ik een berichtje dat er eindelijk hulp ingeschakeld was. Na nog enkele sessies kwam de cliënt tot enkele zeer ingrijpende beslissingen en acties.
De problemen zijn nog niet helemaal van de baan maar deze cliënt heeft weer draag- en daadkracht.
De dame kwam binnen en hield beide ellenbogen vast. “Ik krijg mijn armen niet meer omhoog. En het doet ook enorme pijn als ik ze laat hangen. Het lijkt wel of mijn ellenbogen vast zitten.”
Hoe het zo gekomen was, wist ze niet. Ineens was het er.
Ik liet haar plaatsnemen op een stoeltje met een paar kussens om de armen op te leggen.
We gingen Brainspotten en al snel begon het warm te worden in de schouders. Dan zakte de warmte naar de ellenbogen en zo verder naar de polsen, handen en vingers.
Aan het einde van de sessie was de pijn een stuk minder en kon ze haar armen al beter bewegen.
De volgende dag appte ze mij: ik heb geen pijn meer en kan weer normaal bewegen 🥳
Schaamte, voelde ze. Zoveel schaamte dat ze er met niemand over durfde praten. Van het idee alleen al werd ze misselijk.
Maar het woog zwaar. Zooo ontzettend zwaar.
Als er niemand in de buurt was, kon ze alleen maar huilen. Haar tranen leken niet op te geraken.
En dat was nu al maanden zo.
Alles, wilde ze doen, dit kon ze niet lang meer dragen. Vanbinnen ging ze helemaal kapot.
Ik stelde voor om te gaan Brainspotten. Baat het niet, dan schaadt het niet.
We deden twee Brainspotting sessies.
Een paar dagen later belde ze mij op.
“Je raadt het nooit! Ik heb gisteren een douche genomen, heb me opgemaakt en mooi aangekleed en ben naar mijn beste vriendin gefietst. Ik heb haar àlles verteld. Wat een opluchting!!! Ik voel me een stuk beter nu. En het lijkt of mijn tranen opgedroogd zijn want ik heb sindsdien niet meer gehuild. Dankjewel!”
Neem dan gerust contact op zodat we het samen kunnen bekijken.
Kijk dan eens op de website van Brainspotting België, Brainspotting Nederland (waar je mij ook op de lijst van erkende practitioners zult vinden) en Brainspotting USA.
Hoe ouder ik werd, des te meer dat ik bepaalde minder leuke kanten aan mijzelf ging ontdekken. En dat verweet ik mijzelf. Ik vroeg me…